PIKET, MOGOK DAN TUTUP PINTU SEBAGAI TINDAKAN PERUSAHAAN

Gambar Hiasan

1. PENDAHULUAN

Sebarang pertikaian perusahaan yang wujud di antara pekerja dan majikan hendaklah melalui rundingan. Tetapi sekiranya cara ini kurang berkesan, pekerja boleh mengambil tindakan secar agresif iaitu dengan melancarkan piket dan mogok. Kedua-dua cara ini dibenarkan oleh undang-undang. Majikan pula mengambil tindakan tutup pintu sebagai tindakbalas untuk menekan pekerja. Kesemua ini dipanggil tindakan perusahaan.

2. PIKET

Piket ertinya berdiri atau berarak di hadapan premis perniagaan atau pejabat bagi tujuan mendedahkan kepada orang ramai tentang rungutan pekerja atau apa-apa bentuk bantahan.

Akta Perhubungan Perusahaan 1967 (APP) membenarkan seorang atau lebih pekerja, hadir di tempat atau berhampiran tempat mereka bekerja secara aman bagi tujuan:

i. Mendapatkan atau menyampaikan maklumat

ii. Memujuk atau mendorong mana-mana pekerja supaya bekerja atau tidak bekerja apabila wujudnya pertikaian perusahaan

Walaubagaimanapun piket tersebut mestilah dilakukan:

i. Secara aman

ii. Tidak mengancam mana-mana orang

iii. Tidak menhalang jalan/pintu masuk dan keluar ke premis majikan oleh pekerja yang terlibat secara langsung dalam peretikaian tersebut; dan

iv.

Pegawai atau pekerja sekerja boleh hadir hanya bagi maksud mengekalkan ketenteraman dan disiplin serta memastikan bahawa pekrja-pekerja itu mematuhi peruntukan berkenaan

Waktu yang dibenarkan untuk melakukan piket ialah diluar waktu kerja iaitu:

i. Pada waktu makan tengahari

ii. Sebelum; atau

iii. Selepas waktu kerja

Mana-mana orang yang bertindak bertentangan dengan syarat-syarat dan tujuan berpiket adalah melakukan suatu kesalahan dan apabila disabitkan, boleh dikenakan hukuman seperti berikut:

i. Penjara bagi suatu tempoh tidak melebihi satu tahun; atau

ii. Denda tidak melebihi satu ribu ringgit; atau

iii. Kedua-duanya sekali

Piket tidak lagi dibenarkan apabila pertikaian telah dirujuk kepada mahkamah perusahaan untuk timbang tara.

3. MOGOK

3.1 Pengenalan

Mogok ertinya tindakan memberhentikan atau enggan melakukan kerja oleh sekumpulan pekerja yang bertindak secara bersatu atau keenganan yang dibuat bersama atau kefahaman yang sama yang bertujuan untuk menghasilkan sekatan, halangan, pengurangan, penangguhan atau menamatkan perlaksanaan keseluruhan atau mana-mana tugas berkaitan dengan pekerjaan mereka.

Peruntukan-peruntukan mengenai tindakan mogok terdapat di dalam APP 1967 dan Akta Kesatuan Sekerja 1959 (AKS).

Secara mudahnya, mogok adalah pemberhentian kerja oleh sekumpulan pekerja termasuklah percubaan untuk menghadkan atau melambatkan pengeluaran dengan sengaja.

Mogok melibatkan beberapa keadaan seperti berikut:

a. Melambatkan kerja (go slow)

b. Bekerja mengikut peraturan (work to rule); dan

c. Enggan membuat kerja lebih masa.

Tindakan mogok boleh menyebabkan pengurangan pengeluaran dan jika ia dilakukan dengan sengaja ia dikira mogok. Pengurangan pengeluaran akan memberi impak kepada keuntungan syarikat dan ini akan memaksa majikan untuk membuka semula pintu rundingan dengan pekerja.

Keengganan bekerja lebih masa oleh sekumpulan pekerja juga dianggap sebagai tindakan mogok dalam Perkhidmatan Perlu (Essential services) kerana dalam organisasi sedemikian pekerja boleh diperlukan untuk bekerja lebih masa oleh majikan. Jadual dibawah seksyen 2 APP 1967 menyenaraikan pekerjaan yang tergolong sebagai Perkhidmatan Perlu ini.

3.2 Prosedur Mogok

Mogok hanya boleh dilakukan oleh ahli berdaftar kesatuan sekerja sahaja dan ia melibatkan lanjutan isu-isu yang timbul akibat pertikaian perusahaan sahaja dan tidak perkara-perkara yang baru timbul (S.45 APP). Mogok juga hanya boleh disertai oleh pekerja yang ada pertikaian sahaja. Tidak ada mogok simpati atau mogok politik. Mogok simpati ialah mereka yang tidak berhak untuk mengambil bahagian dalam tindakan mogok turut sama menyertai mogok. Mogok politik ialah tindakan mogok tersebut diambil kesempatan ahli-ahli politik untuk dijadikan isu mereka.

Sebelum mengambil tindakan mogok, kesatuan sekerja hendaklah terlebih dahulu membuat satu undi rahsia di kalangan orang yang berhak mogok. Undian itu menyatakan dengan jelas tentang isu yang membawa kepada mogok tersebut (S.40 AKS). Keputusan dan kertas undi tersebut hendaklaha dihantar kepada Ketua Pengarah Kesatuan Sekerja dalam masa 14 hari oleh setiausaha kesatuan sekerja tersebut. Mogok hanya boleh dilakukan jika 2/3 mengundi untuk mogok dari jumlah yang berhak mengundi.

Selepas 7 hari keputusan mogok dihantar kepada Ketua Pengarah Kesatuan Sekerja baru boleh mogok. Jumlah tujuh hari ini dipanggil tempoh bertenang. Tujuan tempoh bertenang ialah untuk memberi peluang kepada Ketua Pengarah memeriksa kesahihan keputusan mogok tersebut (takut ada pengundi hantu). Ia juga mmeberi peluang kepada pekerja jika ingin “u-turn” keputusan tersebut. Majikan pun mungkin akan berubah fikiran dan berlembut hati untuk menerima cadangan dari kesatuan sekerja dalam tempoh tersebut.

Paling penting dalam masa tujuh hari tersebut ialah Menteri boleh mengambil satu tindakan untuk mencelah dalam pertikaian tersebut dan merujukkan kes kepada mahkamah Perusahaan untuk timbangtara. Jika menteri bertindak demikian, secara automatik hak untuk mogok terbatal dan jika diteruskan ia menjadi tidak sah. (Mana hak pekerja?)

Undi rahsia yang telah dibuat hanya laku untuk tempoh 90 hari sahaja. Jika selepas 90 hari tidak berlaku mogok, maka undi itu tamat tempoh. Sekiranya mahu juga diteruskan mogok, buat undi sulit yang lain dan ikut prosedur seperti baru hendak mengadakan mogok.

3.3 “Wildcat Strike”

Ia dipanggil wildcat strike apabila tindakan mogok itu dilakukan oleh:

a. Pekerja-pekerja yang tidak berkesatuan; atau

b. Kesatuan sekerja tetapi tidak mematuhi prosedur yang ditetapkan

Seksyen 45 APP mempruntukkan bahawa mogok dianggap haram sekiranya:

a. Melanggar peruntukan S.43 APP atau mana-mana undang-undang bertulis yang lain

b. Mempunyai objektif lain selain daripada perlanjutan kepada pertikaian perusahaan yang melibatkan pekerja yang mogok dengan majikan

c. Dilakukan oleh pekerja-pekerja yang bukan ahli kesatuan sekerja

Tidak mematuhi prosedur selalunya dikaitkan dengan tidak membuat undi rahsia untuk mogok dan mengambil tindakan mogok serta merta apabila diputuskan.

“Down tools” ialah keadaan dimana pekerja enggan bekerja tetapi tidak tindakan tersebut disokong oleh kesatuan sekerja. “Wildcat Strike” juga sering digelar “mogok kilat” dan ia tetap dianggap tidak sah disisi undang-undang.

3.4 Mogok Dalam Perkhidmatan Perlu

Selain mematuhi peruntukan di bawah AKS mereka juga perlu mematuhi peruntukan S.43 APP, iaitu:

a. Memberi notis kepada majikan selama 42 hari sebelum melancarkan mogok

b. Tidak melancarkan mogok dalam tempoh 21 hari selepas memberi notis tersebut

c. Tidak melancarkan mogok sebelum luputnya tarikh yang ditetapkan dalam notis itu

Apa yang jelas ialah mogok yang ingin dilakukan oleh pekerja perkhidmatan perlu menghendaki tempoh notis yang lebih lama. Ini kerana tindakan yang akan mereka lakukan mampu menggugat kepentingan orang awam.

3.5 Bila mogok tidak boleh dilakukan

S. 44 APP melarang tindakan mogok dalam situasi berikut:

a. Dalam tempoh dimana Lembaga Penyiasat dilantik menurut S.34 APP menjalankan penyiasatan dan dalam tempoh 7 hari selepas penyiasatan

b. Berkaitan dengan sebarang perkara yang diliputi perjanjian kolektif yang telah diambil perhatian oleh Mahkamah Perusahaan atau perkara yang diliputi oleh keputusan (award) Mahkamah Perusahaan

c. Berkaitan dengan hak prerogative majikan di bawah S.13(3) APP

d. Dalam tempoh tuntutan pengiktirafan oleh kesatuan sedang dikendalikan

e. Selepas satu pertikaian perusahaan dirujuk ke pada mahkamah Perusahaan

f. Apabila Yang DiPertuan Agong enggan memberikan keizinan untuk merujuk pertikaian perusahaan oleh penjawat awam dirujuk kepada mahkamah Perusahaan.

3.6 Hukuman Bagi Mogok Haram

s. 46 APP memperuntukkan seseorang pekerja yang melibatkan diri dalam mogok haram, jika disabitkan kesalahan boleh:

a. dipenjarakan tidak melebihi satu tahun

b. denda tidak melebihi RM1,000.00

c. kedua-duanya sekali

4. TUTUP PINTU

Tutup pintu (lock-out) didefinasikan dibawah S.2 APP sebagai:

a. Penutupan sesuatu tempat pekerjaan; atau

b. Menggantung kerja; atau

c. Keengganan seorang majikan untuk menggaji sejumlah pekerja yang digajikan olehnya, sebagai perlanjutan pertikaian perusahaan, dilakukan dengan maksud untuk memaksa pekerja – pekerja tersebut untuk menerima syarat danterma kerja atau untuk memberi kesan kepada pekerjaan.

Syarat untuk tindakan tutup pintu sama seperti pekerja hendak melakukan mogok. Selain tutup pintu majikan boleh membuat alternative lain seperti mengambil pekerja pengurusan untk meneruskan operasi, atau mengambil pekerja sementara. Manakala majikan boleh menutup terus operasi kilang atau pengeluaran jika dirasakan tuntutan pekerja sudah melampau. Dengan ini pekerja akan kehilangan pekerjaan.